Vanaf 28 juni 2025 is de European Accessibility Act (EAA) van kracht. Dit betekent dat een groot aantal producten en diensten vanaf dat moment toegankelijk moeten zijn voor mensen met een functiebeperking.

Wat is toegankelijkheid?

Het doel van deze Europese toegankelijkheidswet is dat je ook gebruik kunt maken van producten en diensten als je bijvoorbeeld blind, slechtziend, doof of slechthorend bent of als je een motorische, cognitieve of andere beperking hebt. Je moet dan net als iedereen kunnen meedoen in de maatschappij. Dit heet toegankelijkheid en als je het hebt over websites, apps en online documenten, spreken we van digitale toegankelijkheid.

Voor welke producten en diensten geldt de EAA?

De European Accessibility Act is gericht op de volgende categorieën van producten en diensten voor consumenten:

• E-handel: webshops en e-commerce, boekingssites en andere online diensten voor het sluiten van overeenkomsten (zoals een verzekering of abonnement).
• Banken en andere financiële diensten: internetbankieren, hypotheken, betaalautomaten en meer.
• Personenvervoer: reisinformatie, (online) tickets, incheckautomaten en meer.
• Audiovisuele media: publieke en commerciële omroepen en streamingdiensten zoals Netflix. Ook de apparatuur die hiervoor nodig is, moet toegankelijk zijn.
• Telecommunicatie: bellen, SMS’en, e-mailen, surfen, social media en videobellen. Dit heeft betrekking op bijvoorbeeld telecomaanbieders en hostingproviders, maar ook op de hardware, zoals modems, telefoons en meer.
• E-books: alles voor het kunnen lezen van digitale boeken, zoals e-boeken, e-readers en software.
• Computers, smartphones, tablets en besturingssystemen.

Het gaat om producten en diensten die geleverd worden aan Europese consumenten, ook als ze ergens anders worden gemaakt of uitgevoerd.

Wat is verplicht voor de European Accessibility Act?

De eisen uit de Europese toegankelijkheidswet zijn in Nederland ondergebracht in verschillende bestaande wetten. Hierin zijn de volgende eisen opgesteld voor producenten en dienstverleners voor de bovengenoemde producten en diensten:

• De product of dienst zelf moet toegankelijk zijn voor mensen met een beperking.
• Je moet informatie over je product of dienst op een toegankelijke en begrijpelijke manier aanbieden. Denk aan een handleiding en de algemene voorwaarden. Specifiek voor bankdiensten geldt dat de informatie begrijpelijk moet zijn voor mensen met taalniveau B2.
• De communicatie met de klantenservice moet toegankelijk zijn. Zorg ervoor dat er altijd meerdere manieren zijn om te communiceren. Iemand die doof is of een spraakstoornis heeft, is bijvoorbeeld niet geholpen met alleen een telefoonnummer.
• Mensen moeten je product of dienst op een veilige en toegankelijke manier kunnen kopen en betalen. Het hele inlog- en betaalproces moet dus toegankelijk zijn.
• De overeenkomsten en facturen moeten toegankelijk en begrijpelijk zijn.
• Je moet een toegankelijkheidsverklaring of conformiteitsverklaring publiceren, waarin je aangeeft hoe toegankelijk je producten en diensten zijn, hoe je de toegankelijkheid ervan waarborgt en wat je doet om toegankelijkheidsproblemen op te lossen.

Om te kunnen bepalen of een ICT-product of -dienst toegankelijk is, moet je voldoen aan wat is beschreven in de Europese norm EN 301 549. In deze Europese norm wordt voor websites, apps en online documenten verwezen naar de internationale standaard voor toegankelijkheid, namelijk de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG). Voor websites, apps en online documenten geldt daarom dat zij moeten voldoen aan de WCAG én een aantal extra criteria uit EN 301 549. Voor andere hard- en software bevat de Europese norm zelf gedetailleerde beschrijvingen.

Welke uitzonderingen zijn er in de EAA?

De European Accessibility Act (EAA) gaat om producten en diensten die worden aangeboden aan consumenten. Oftewel voor B2C (business-to-consumer). Lever jij je producten en diensten aan bedrijven (B2B, business-to-business), dan geldt de EAA in principe niet. Maar let op: de EAA heeft betrekking op de hele keten, dus als jij levert aan een bedrijf dat vervolgens aan consumenten levert, kun je er toch indirect mee te maken hebben.

Er is een uitzondering gemaakt voor zogenaamde micro-ondernemingen. Als jouw onderneming minder dan 10 werknemers heeft en een jaarlijkse omzet van minder dan 2 miljoen euro, dan hoeven jouw producten en diensten niet aan de EAA te voldoen. Ook hier geldt echter dat je er toch indirect mee te maken kunt hebben als jij levert aan een bedrijf dat vervolgens aan consumenten levert.

Voor websites en apps is de volgende inhoud uitgezonderd:

• Vooraf opgenomen audio en video die zijn gepubliceerd vóór 28 juni 2025.
• Kantoorbestandsformaten, zoals PDF-documenten, die zijn gepubliceerd vóór 28 juni 2025.
• Inhoud van derden die niet is gefinancierd of ontwikkeld door de aanbieder en waarover de aanbieder geen zeggenschap heeft.
• Gearchiveerde inhoud die niet wordt bijgewerkt of aangepast na 28 juni 2025.
• Online kaarten en karteringsdiensten. Voor kaarten die bedoeld zijn voor navigatie geldt dat de essentiële informatie, zoals een adres, wel op een toegankelijke en digitale manier beschikbaar moet zijn.

Wanneer je product of dienst zo grondig moet worden aangepast dat het een fundamentele wijziging is, dan hoef je in principe niet te voldoen aan de EAA. Je moet het dan wel zo toegankelijk mogelijk maken, dus dit is geen excuus om helemaal niets te doen.

Als er sprake is van een onevenredige last, hoe je in principe ook niet te voldoen aan de EAA. Ook hier moet je dan wel zoveel mogelijk doen om je product of dienst wel toegankelijk te maken. Let erop dat je je hier niet zo snel op kunt beroepen. Zo is bijvoorbeeld gebrek aan tijd of kennis niet voldoende om te spreken van een onevenredige last.

Er zijn ook overgangsperiodes. Als je bijvoorbeeld al producten in gebruik hebt die niet toegankelijk zijn, dan mag je die nog 5 jaar gebruiken (dus tot 28 juni 2030). Dit geldt ook voor diensten waarvoor nog een lopend contract is. Als dit contract wordt vernieuwd of gewijzigd, moet dit wel direct toegankelijk zijn. Voor zelfbedieningsterminals geldt dat je deze mag blijven gebruiken tot het einde van de levensduur, maar maximaal 20 jaar. Let op dat hier nog wat haken en ogen aan zitten, dus laat je hierover goed informeren door een jurist.

Wat zijn de gevolgen als je niet voldoet aan de EAA?

Vanaf 28 juni 2025 zijn er verschillende toezichthouders die controleren of je product of dienst voldoet aan de European Accessibility Act (EAA). Hoe zij dit precies doen, is op dit moment nog niet bekend. Als zij bij een controle één of meer toegankelijkheidsproblemen ontdekken, kan dit uiteindelijk leiden tot boetes of dwangsommen. De hoogte daarvan is ook nog niet bekend.

Daarnaast kun je je misschien voorstellen dat het ook zal leiden tot imagoschade, wanneer bekend wordt dat jouw producten en diensten niet toegankelijk zijn voor mensen met een functiebeperking. Dit kan ook leiden tot een toename van klachten en verlies van klanten.

Verder is het ook een nadeel ten opzichte van je concurrentie. Als zij wel toegankelijk zijn, hebben zij een betere naam en kunnen zij meer klanten bereiken dan jij. Bedenk hierbij dat meer dan 20% van de mensen een permanente of tijdelijke functiebeperking heeft.

Hoe bereid je je voor op de European Accessibility Act?

Niet om je bang te maken, maar de EAA heeft een grotere impact dan je misschien in eerste instantie denkt. Ondanks dat de categorieën met producten en diensten beperkt lijkt, valt er toch veel onder. Denk bijvoorbeeld aan e-handel: dit zijn alle soorten transacties die je online kunt doen, niet alleen webshops. Daarnaast gaat het niet alleen producten en diensten zelf, maar om de hele keten en het hele proces. Denk aan de productinformatie vooraf, het bestel- en betaalproces tijdens de transactie en de klantenservice achteraf.

Het is belangrijk dat je nu al stappen zet, zodat je voorbereid bent op het moment dat de toegankelijkheidswet in werking treedt. Dit begint met weten welke producten en diensten van jou onder de wet vallen en hoe toegankelijk die zijn. Vervolgens moet je werken aan het verbeteren van de toegankelijkheid en een toegankelijkheidsverklaring publiceren.

Ik kan je helpen om inzicht te krijgen in de toegankelijkheid van je website of e-handel en om dit te verbeteren. Ook kan ik je ondersteunen in het maken van een toegankelijkheidsverklaring. Bied je e-boeken of aanverwante producten en diensten aan? Dan help ik je ook graag. Zie mijn diensten voor meer informatie.

Disclaimer

Deze pagina is bedoeld om jou op een (hopelijk) eenvoudige manier een overzicht te geven van wat de European Accessibility Act (EAA) voor jou betekent. Dit is lang niet volledig en je kunt dit ook niet zien als juridisch advies. De inhoud van deze pagina kan ook wijzigen of uitgebreid worden als er nieuwe informatie beschikbaar is.

Zie je een fout of mis je informatie, laat het me dan weten.

Meer weten?

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) is in Nederlands toezichthouder voor e-handelsdiensten (websites en apps) en telecommunicatie. Op hun website bieden ze meer informatie, onder andere op pagina Toegankelijkheid van websites en apps.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) ziet erop toe dat financiële ondernemingen zoals banken de EAA naleven. Op de website van de AFM staat de themapagina Toegankelijkheid (digitale) dienstverlening met meer informatie.

Updates van dit bericht

30 januari 2024

• ‘Computers, smartphones etc.’ en ‘andere financiële diensten’ toegevoegd aan de diensten en producten en ‘Personenvervoer’ verplaatst.
• Toegevoegd dat het gaat om producten en diensten die geleverd worden aan Europese consumenten.
• Verplichting van taalniveau B2 voor bankdiensten toegevoegd.
• Uitzonderingen voor websites en apps toegevoegd.
• Overgangsperiode voor diensten toegevoegd.
• Link naar contactformulier toegevoegd.
• Link naar AFM toegevoegd.

Uitgelichte afbeelding door Antoine Schibler op Unsplash.